“นักดาราศาสตร์รุ่นบุกเบิก”

เรื่อง ตริตรอง

ภาพ ธีระ ดั่นอนุพันธ์

แผ่นเมฆดำเริ่มเบียดตัวแน่นฉาบผืนฟ้าจนครึ้มมืด บดบังแสงนวลมิให้ต้องตกถึงผิวดินเบื้องล่าง

ทว่าลมมรสุมหนาวเหน็บกลับโชยเล็ดลอดละอองหมอกบาดผิว เสียดกายฝูงชนผู้รอคอยราวกับจะขับไล่และเยาะเย้ยว่านัดหมายครั้งนี้ไม่มีประโยชน์อะไร

ฉับพลัน...ม่านเมฆก็คลี่กระจ่าง ปล่อยสายแสงผ่านสาดไออุ่น ดวงจันทร์จรัสจ้าเริ่มเคลื่อนคล้อยลอยทาบทับอาทิตย์ ปิดรุ่งอรุณไว้ด้วยความมืดมิดชั่วขณะ พร้อมกันนั้นเสียงกลองและประทัดก็ดังสนั่นขึ้นจากฝีมือชาวบ้านบริเวณรอบข้าง แสดงความยินดีแก่การทำนายอันแม่นยำของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งประทับอยู่ ณ หอดูดาวท่ามกลางข้าราชบริพารชาวไทยและแขกต่างเมืองมากมายที่กำลังตื่นตาตื่นใจกับเหตุการณ์เมื่อครู่และหนึ่งในคนติดตามผู้สนใจเรื่องดาราศาสตร์ครั้งนั้น อาจมี คุณวรัดดา รัตนิน

ผู้รายงานข่าวและสารคดีด้านวิทยาศาสตร์แห่งรายการ National Technology อยู่ด้วย หากความฝันของเธอเป็นจริง

“ที่จริงชอบปัจจุบันนะคะ เพราะเป็นยุคสมัยที่มีทางเลือกให้กับเรามากที่สุด มีทางเลือกจากทุกมุมโลกทุกยุคมากองรวมไว้ให้เราใช้ เราสามารถเป็นในสิ่งที่ต้องการได้ แต่ถ้าสมมุติว่ามีเรื่อง Time Machine ให้เรากลับไปเดินเล่นในอดีตก็คงเป็นประสบการณ์ที่แปลกอย่างหนึ่งนะคะ

"แล้วถ้าให้ลองเลือกดูว่าจะย้อนไปในอดีตของเมืองไทยช่วงไหน ผึ้งคงเลือกสมัยรัชกาลที่ 4 เพราะเป็นช่วงที่น่าสนใจมาก อย่างในสมัยรัชกาลที่ 5 นั้นแม้จะมีการพัฒนา การเปลี่ยนแปลงให้ทันสมัยหลายๆ

ด้านก็ตาม แต่สมัยรัชกาลที่ 4 สำคัญมากในแง่ของการคาดการณ์ล่วงหน้าปูพื้นฐานหลักๆ ไว้ทุกด้าน ทั้งการศึกษา การเมือง และด้านวิทยาศาสตร์ คงเป็นเพราะผึ้งทำรายการเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์กระมังคะ...เลยนึกถึงท่าน(รัชกาลที่ 4) ก่อนสมัยอื่น เนื่องจากท่านทรงเป็นบิดาแห่งวิทยาศาสตร์ไทย

“ถ้าได้อยู่ในสมัยนั้นก็อยากเป็นสามัญชน เพราะประวัติศาสตร์ส่วนใหญ่มักจะเล่าถึงเรื่องในรั้วในวัง

ผึ้งสงสัยว่าชีวิตคนธรรมดาของยุคนั้นจะเป็นอย่างไร ในสมัยก่อนหากใครเกิดเป็นอย่างไรก็ต้องมีสถานภาพอย่างนั้นไปเกือบตลอดชีวิต เลือกไม่ค่อยได้นัก ต่างกับจุดมุ่งหมายในชีวิตของคนสมัยนี้ ที่ค่อนข้างจะชัดเจน ง่ายต่อการยึดถือ เพราะส่วนใหญ่เน้นทางด้านวัตถุ ความดัง และอีกอย่างหนึ่ง ผึ้งก็อยากรู้ว่าเขาจะรู้สึกกันหรือเปล่าว่าพรุ่งนี้มีความสำคัญอย่างไร เพราะรู้สึกว่าพวกเขาจะให้ความสำคัญกับอดีต อย่างที่เราจะเห็นได้จากตำนานมากมายซึ่งเกิดขึ้น หรือใช้เวลาว่างไปกับการเล่าตำนานให้กับลูกหลาน

ในขณะที่คนสมัยใหม่นั้นหันมาสนใจความเป็นตัวของตัวเองมากกว่า

“ทีนี้จะเป็นผู้หญิงหรือผู้ชายดีล่ะ...ถ้าเป็นกระเทยคงลำบาก อึดอัดแน่ เพราะยังไม่เป็นที่ยอมรับของสังคมไม่รู้ว่าจะแสดงตัวอย่างไร อาจจะได้ start fashion ใหม่ แต่ผึ้งว่าคงไม่ประสบความสำเร็จ เป็นผู้ชายดีกว่า ดูจะมีจุดมุ่งหมายหน่อย ได้ประกอบอาชีพการทำงานนอกบ้านด้วย

“คิดไปคิดมา...หากเกิดเป็นสามัญชนแล้วจะรับใช้ท่าน (รัชกาลที่ 4)ได้ไหม...ถ้าได้...ผึ้งขอรับใช้ด้านดาราศาสตร์คงจะดี ผึ้งรู้สึกทึ่งมากกับการทำนายสุริยุปราคาอันแม่นยำของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงทำนายไว้ว่าจะเกิดวันที่ 18 สิงหาคม 2411 ที่อำเภอหว้ากอ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

บอกเวลาไว้อย่างละเอียดแล้วก็ตรงตามนั้นจริง

“ผึ้งคิดว่าศาสตร์ด้านนี้เป็นศาสตร์ใหม่เอี่ยมในเมืองไทย ถ้าได้เป็นคนแรกๆ ที่ได้เปิดความคิด

เป็นจุดเริ่มต้นของความคิดที่ไม่เหมือนคนอื่นหรืออดีตที่ผ่านมา และร่วมบุกเบิกการเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีต่าง ๆ แต่ผึ้งจะไม่เอาความรู้ที่มีอยู่ของเราไปให้ใครหรือไปแก้ไขอะไรหรอกค่ะ เพราะผึ้งเชื่อว่ายุคสมัยมีการปรับหาความสมดุลอยู่ในตัว เชื่อว่าทุกครั้งที่มีทางเลือก คนเราจะเลือกทางที่คิดว่าดีที่สุด แต่จะดีที่สุดในแง่มุมไหน หรือสำหรับใครนั้นเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ถ้ากลับไปได้คงไม่ไปยุ่งเกี่ยว ขอดูดซึมบรรยากาศ กับขอสำรวจเก็บตกประสบการณ์หลายอย่าง ที่หล่นหายไปจากหนังสือประวัติศาสตร์ก็พอค่ะ”

และตราบวันนั้นจนถึงวันนี้ แม้เวลาจะผ่านมานานนับร้อยปีก็ยังไม่มีใครทราบว่า พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงใช้กลวิธีใดในศาสตร์นี้ทำนาย

ดังนั้นหากเครื่อง Time Machine มีจริงและฝันของวันก่อนของคุณวรัดดา รัตนิน เกิดขึ้นประสบการณ์จากการข้ามมิติของเธอ คงช่วยเฉลยความลับกว่าศตวรรษนี้ให้แก่คนปัจจุบันได้อย่างแน่นอน

---

จาก : คอลัมน์ ฝันของวันก่อน นิตยสารแพรว ปีที่ 12 ฉบับที่ 266, 25 กันยายน 2533